II wojna światowa i rozpoczęcie studiów

Po wybuchu II wojny światowej, w zaanektowanym przez Związek Radziecki Lwowie rozpoczął studia medyczne na Lwowskim Uniwersytecie Medycznym (przemianowanym wówczas na Instytut Medyczny), by uniknąć poboru do Armii Czerwonej. Wcześniej próbował dostać się na Politechnikę Lwowską, jednak mimo zdanego egzaminu nie został przyjęty na studia ze względu na powiązania ze średnią burżuazją^[5]. Naukę przerwała inwazja Niemiec na ZSRR. Podczas tej okupacji, kiedy zamknięto wszystkie lwowskie uczelnie, wykorzystując fałszywe dokumenty (dzięki którym jego rodzina uniknęła osadzenia w getcie^[5]), Lem pracował w niemieckiej firmie Rohstofferfassung, która zajmowała się odzyskiem metali (np. ze zniszczonego sprzętu wojskowego). Wykorzystując swą pozycję, współpracował z ruchem oporu, przekazując mu wykradzioną podczas pozyskiwania złomu amunicję i materiały wybuchowe. W 1944, po ponownym wkroczeniu do Lwowa Armii Czerwonej kontynuował studia.